|
لیلا حاتمی؛ "ابراز تاسف شرم گینانه" بجای اعتراض و حق طلبی |
|
|
|
03 خرداد 1393 |
حنیف حیدرنژاد
لیلا حاتمی هنرپیشه ایرانی و یکی از داوران فستیوال سینمائی که در کن فرانسه در جریان است، در یک هفته گذشته از سوی زنان بسیجی و حزب الهی و نیز از سوی مسئولین ریز و درشت حکومتی جمهوری اسلامی مورد حمله قرار گرفت.
روزنامه کیهان که مبلغ اندیشه های خامنه ای می باشد روبوسی لیلا حاتمی با آقای ژاکوب ۸۳ ساله و رئیس فستیوال کن را «دهن‌کجی به فرهنگ سرزمین مادری» نامیده بود.[1] همین روزنامه نوشته بود حاتمی «سفیر فرهنگی ایران» محسوب می‌شود و «چه بهتر که به هویت و آداب و رسوم سرزمین مادری خود احترام بگذارد». [2]
حسین نوش‌آبادی، معاون پارلمانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی لیلا حاتمی را به خاطر این روبوسی متهم به "بی توجهی به ارزش های جامعه و معیارهای اخلاقی" ایرانیان کرد.
رادیو فردا در این مورد گزارش داد: لیلا حاتمی از بازیگران موفق سینمای ایران است که با ایفای نقش «سیمین» در فیلم «جدایی» اصغر فرهادی نقش موثری در شهرت و محبوبیت جهانی این فیلم و کسب جایزه اسکار داشت. همین گزارش به نقل از نوش آبادی نوشت: نحوه حضور لیلا حاتمی در جشنواره کن «نامناسب» و «غیرهمسو با اعتقادات دینی ایرانیان» بوده و سپس اظهار امیدواری کرده است هنرمندان زن ایرانی که در مجامع بین‌المللی حضور می‌یابند، «به اعتبار و منزلت ایرانیان توجه داشته باشند تا چهره زن ایرانی در دنیا بد و خدشه‌دار نشان داده نشود.»" [3]
یک تشکل به نام "خواهران دانشجوی حزب‌الله" نیز اشاره کرده که از لیلا حاتمی شکایت رسمی کرده و خواستار 10 سال زندان و اجرای مجازات اسلامی، [یعنی مجازات 74 ضربه شلاق] برای او شده‌اند.[4].
علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران درباره روبوسی لیلا حاتمی با ژیل ژاکوب، رئیس جشنواره کن گفت: «فکر می‌کنم در این قضیه ایشان غافلگیر شد، ولی به هر صورت این رفتار قابل قبول و دفاع نیست.»[5]
اما عکس العمل و پاسخ خانم لیلا حاتمی به این همه توهین و تحقیر چیست؟
حاتمی در نامه ای که در سایت شخصی او منتشر شده است می نویسد: "هرچند از ادای این توضیحات شرم دارم اما شاید برای کسانی که نمی‌توانستند موقعیت ناگزیر من را درک کنند ناچار شدم وارد برخی جزئیات شوم. با این حال از این پیشامد و این که احساسات کسانی را آزرده باشم بسیار متأسفم." او درآغاز همین نامه می نویسد "سعی کرده‌ام موازین و اصول را رعایت کنم؛ به همین دلیلِ روشن که رعایت این اصول از الزامات کار در سینمای ایران است". [6]
اگر لیلا حاتمی مصلحت "کار در سینمای ایران " را قبول نکرده و بجای آن بر حرمت و شأن انسانی خود به عنوان یک زن آزاد پای می فشرد، می توانست در پاسخ به این همه توهین و تحقیر، حجاب از سر برکشیده و از یکی از بزرگترین تریبون های جهانی برای افشاء سرکوب و تحقیری که میلیون ها زن ایرانی از آن رنج می برند استفاده کند.
در دو هفته گذشته حرکت زنان ایران در برداشتن حجاب از سر که آن را در فیسبوک "آزادی های یواشکی" علنی می کنند و نیز دستگیری گروهی از جوانان توسط نیروی انتظامی حکومت ایران که در یک ویدئو موزیک با هم رقصیده و شادی را تبلیغ کرده بودند، بازتاب وسیعی در رسانه های بین المللی داشته است. خانم لیلا حاتمی می توانست در چنین فضای جهانی با پای فشاری برحق خود در انتخاب نوع پوشش، یا نوع ارتباط با مردان و نوع حضور در جامعه، از یک طرف پیام آزادی خواهی زنان ایران را رساتر به جهان برساند و از طرف دیگر با عمل خود، زنان ایران را در مقابله و مبارزه با تحقیر و سرکوب حکومتی، هر چه بیشتر حمایت و تشویق کند. او اما، بجای پای فشاری بر این حق طبیعی و دفاع از این حرمت انسانی اش، "شرم گینانه ابراز تاسف" می کند. چنین پاسخی بی شک پیامی هم برای زنان دارد: بخاطر مصلحت، ذلت و تحقیر و سرکوب را بپذیرید!
بی شک مسئولین حکومت اسلامی از چنین پیامی استقبال خواهند کرد. اینکه بعد از برگشت خانم حاتمی، چه میزان دیگری از تحقیر و فشار و تهدید و سرکوب در انتظار اوست معلوم نیست، اما بی شک رژیم می تواند "شرم گینی و اظهار تاسف" لیلا حاتمی را الگوئی برای فشار بر زنان ایران قرار دهد و به آنها یاد آوری کند: هر چقدر هم مبارزه کنید، آخر سر شما را به آنجا می رسانیم که عذر خواهی کرده و شرم گینانه به ذلت روزمره ای که برایتان ساخته ایم تن داده و بخاطر حفظ شغل و گذران زندگی رومزمره به آنچه بر شما دیکته می کنیم تسلیم شوید.
خانم لیلا حاتمی می تواند هنرمندی توانا و قابل احترام باشد، حتی این حق اوست که بخواهد مصلحت کار در سینمای ایران به کار در سینمای جهانی را ترجیح دهد. اما آنجا که رفتار و سخنان او حتی فراتر از خواست خودش، تاثیرات جهانی یا تاثیری در سطح ایران دارد، بهتر است عمیق تر به نقش خودش و وظایف انسانی و اجتماعی بر آمده از آن بیاندیشد.
حنیف حیدرنژاد
23.05.2014
http://www.hanifhidarnejad.com
زیرنویس ها
1-
http://www.radiofarda.com/content/f35_hatami_letter_cannes_ff_gilles_jacob/25396342.html
2 و 3
http://www.radiofarda.com/content/f9-iranian-actress-cannes-film-festival-reactions/25391893.html
4
http://khordadnews.ir/news/61304
5
http://www.radiozamaneh.com/147014
6
http://www.leila-hatami.com/
مطلب مرتبط
چرا یک هنرمند سرشناس در قبال سانسور در کشورش سکوت میکند؟
http://www.if-id.de/New/index.php?option=com_content&task=view&id=9762&Itemid=174
|
