یورو نیوز ، 07.09.2012: ماریا دو فاطیما، ۴۴ ساله به همراه دخترش در پورتو سکونت دارد. بیکاری و جدایی از همسرش از سالها پیش او را به جمع نیازمندان به کمکهای اجتماعی اضافه کرده است. او که پیش از این در حوزههای مختلف کار کرده روزگارش را از طریق حمایتهای مالی دولتی میگذراند. یعنی ماهانه ۲۸۰ یورو که تنها هزینه صورت حسابهایش میشود. او در توصیف وضعش میگوید: «در ارتباط با غذا وضع کمی پیچیدهتر است. اگر کمکهای پدرم نبود من و دخترم باید هوا میخوردیم برای اینکه چیزی برایم باقی نمیماند… اما من با چه امیدی صبحها از خواب بیدار میشوم؟ دخترم که در گوشه دیگر این خانه خوابیده است… امیدوارم آینده برای دخترم بهتر باشد. برای خودم انتظار چندانی ندارم.» ماریا دو فاطیما در اروپای درگیر بحران اقتصادی یکی از میلیونها موردی است که در چنین وضعی بسر میبرد. واقعیت این است که بحران بدهیها جایی را برای مبارزه با فقر در سخنرانیهای مقامات اروپایی باقی نگذاشته است. در راهبرد اروپای ۲۰۲۰، اتحادیه اروپا بهبود وضعیت ۲۰ میلیون شهروند فقیر را تا سال ۲۰۲۰ هدف قرار داده است. اما در حال حاضر در اتحادیه اروپا چه تعدادی فقیر وجود دارد؟ برآوردهای شبکه اروپایی مبارزه با فقر از وجود ۱۲۰ میلیون فقیر در اروپا حکایت دارد. آخرین آمارهای رسمی مربوط به سال ۲۰۱۰ این رقم را ۱۱۶ میلیون شهروند برآورد کرده است، به عبارت دقیقتر یعنی یک چهارم جمعیت اروپا. در حالیکه این رقم سه سال پیش از آن ۷۹ میلیون نفر بوده است. کودکان و افراد کهنسال آسیب پذیرتر از سایر گروهها هستند. ۲۷ درصد کودکان و ۲۰ درصد کهنسالان را فقرا تشکیل میدهند. بحران اقتصادی در عمل از یکسو میزان کمکها به فقرا را کاهش داده و از سوی دیگر افزایش نیاز این گروه به حمایتهای اجتماعی را افزایش داده است. در همین زمینه سرجیو آیرش، مدیر شبکه انجمنهای مبارزه با فقر در گفتگو با خبرنگار یورونیوز به نکات مهمی اشاره کرده که متن آن در ادامه آمده است. یورونیوز: طی دو سال اخیر، واژگان فقر و محرومیت اجتماعی از متن سخنرانی اکثر سیاستمداران حذف شدهاند. چرا و چگونه این اتفاق روی داده است؟ سرجیو آیرش: این واژگان نه تنها از متن سخنرانیها بلکه به طور کلی از سیاستگذاریها نیز حذف شدهاند. در واقع، از سال ۲۰۰۵ به این سو، ما نه تنها شاهد کاهش چشمگیر استفاده از واژگانِ فقر و محرومیت اجتماعی نزد سیاستمداران هستیم بلکه نحوه استفاده از آنها نیز دیگر، اهمیت و اولویت این موضوعات را آنگونه که میبایست، یعنی همگام با مباحثی مانند بیکاری، توسعه و رشد اقتصادی، منعکس نمیکند. یورونیوز: آیا نبود آمار کافی در این زمینه نمادی از ضعف سیاستگذاریهای اروپاییان نیست؟ سرجیو آیرش: در واقع، نمادی از نبود میل و اشتیاق به پرداختن به مسئله فقر است. و این هم داستان قدیمی است؛ هیچکس حاضر نیست قبول کند که اروپا گریبان گیر فقری جدی است. فقر، فقط نزد همسایگان است نه اینجا در اروپا! بعضا و تنها زمانی که صحبت از کمکهای مالی اتحادیه اروپا به میان میآید بعضی میگویند: «بله بله، ما فقیر هستیم و به کمک احتیاج داریم.» به غیر از این مورد، مسئلهای به نام فقر وجود ندارد! دلیلش هم این است که در فرهنگ سیاسی ما، فقیر بودن نشانه ناموفق بودن و شکست است و جامعهای که تعداد زیادی فقیر دارد جامعهای است که در حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی ناموفق و ضعیف بوده است. به نظر من، فقر انکار اصول حقوق بشر است. باید توجه داشت که مسئله فقر را نمیتوان یک شبه حل کرد. سیاستگذاری در این زمینه نیازمند زمان و کار مداوم است. اما مشکل اصلی این است که سیاستمداران به دنبال سیاستگذاریهای کوتاه مدت هستند چرا که میخواهند زود و بلافاصله نتیجه بگیرند. یورونیوز: به این ترتیب آیا میتوان گفت مدل اجتماعی سیاسی اروپا شکست خورده است؟ سرجیو آیرش: نه، مدل اجتماعی اروپا هنوز شکست نخورده اما در مرحله بسیار خطرناک و بحرانی قرار گرفته است. مدل اجتماعی اروپا به صورت یک قرارداد تعریف شده است: مالیات میپردازم، از حقوق اجتماعی بهره میبرم و طبیعتا در ازای جامعهام نیز وظایفی را به عهده میگیرم. در حال حاضر این نوع قرارداد، این نوع نگاه زیر سئوال است و اگر به همین نحو ادامه دهیم روزی شهروند اروپایی از خود خواهد پرسید: «اصلا برای چه مالیات میپردازم.» و این بسیار خطرناک و مخرب است. نباید فراموش کرد که بسیاری از مباحث سیاسی اقتصادی امروز در اروپا، برای نمونه طرح کمک مالی و ریاضت اقتصادی، حول محور کارآیی و یا عدم کارآیی مدل اروپایی و سیستم خدمات عمومی مطرح شدهاند. در نتیجه اگر این مدل نبود ما امروز قطعا در شرایط متفاوتی بسر میبردیم. یورونیوز: آیا باور به اینکه روزی فقر از بین خواهد رفت خیالپردازی است؟ سرجیو آیرش: من نمیدانم خیالپردازی است یا نه. همیشه گفتهام میخواهم روزی خیالپردازیها به واقعیت بدل شوند. حقیقتا نمیدانم میشود روزی مسئله فقر را، به کل، حل کرد اما عمیقا باور دارم که غیر ممکن نیز نیست. نمیخواهم قبول کنم که اگر فقیر به دنیا آمدی، فقیر هم از دنیا خواهی رفت و هیچ راه حلی هم وجود ندارد. نه! برای من، این نگاه و تفکر غیر قابل قبول است. Copyright © 2012 euronews |